“Tây Ban Nha được biết đến là một trong ba quốc gia sản xuất vang lớn nhất thế giới cùng Ý và Pháp. Sự khác nhau về khí hậu, văn hóa tại các vùng địa lý đã mang đến cho rượu vang Tây Ban Nha sự đa dạng đáng kinh ngạc. Từ mộc mạc đến tinh tế, từ truyền thống đến sáng tạo, sự kết hợp đỉnh cao của rượu vang Tây Ban Nha cùng nền ẩm thực tinh túy chắc chắn sẽ mang đến những trải nghiệm thú vị cho người thưởng thức.
Xem thêm: Rượu vang Pháp
Sau khi chiếm lấy Tây Ban Nha, người La Mã đã mang tới đây giống nho mới và bắt đầu công cuộc sản xuất rượu vang nơi đây. Một thời gian sau đó, người Visigoth đã chiếm lấy Tây Ban Nha, đế chế La Mã sụp đổ và công cuộc sản xuất rượu vang nơi đây bắt đầu bị suy thoái, bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc xâm lược vào thế kỷ VIII của người Ả Rập và lệnh cấm rượu của tôn giáo
Nhờ sự nổi lên mạnh mẽ của Công giáo, rượu vang đã dần lấy lại được tinh thần và tiếp tục được sản xuất vào thời Trung Cổ. Sau đó, rượu vang được sản xuất phổ biến và bắt đầu xuất khẩu sang các quốc gia khác.
Thế kỷ XIX chứng kiến sự bùng nổ của rượu vang Tây Ban Nha khi ngành công nghiệp rượu vang Pháp bị ảnh hưởng trầm trọng bởi đại dịch Phylloxera (đại dịch Côn trùng ăn rễ cây nho). Các nhà sản xuất rượu từ Pháp đã vượt qua dãy núi Pyrenees mang theo những giống nho mới và kỹ thuật hiện đại để khai phá vùng đất mới. Khi dịch Phylloxera tràn đến Tây Ban Nha thì các nhà trồng nho đã phát hiện ra được một loại gốc ghép của Mỹ có khả năng miễn dịch và ghép được vào các gốc nho sẵn có. Điều này giúp cho các vườn nho của Tây Ban Nha giảm thiểu đáng kể được thiệt hại do đại dịch.
Tuy nhiên, ngoài việc không thể tránh khỏi ảnh hưởng của đại dịch, việc sản xuất rượu vang còn chịu thêm ảnh hưởng của nội chiến trong nước, sự xáo động của thị trường và việc xuất khẩu gặp cản trở.
Mãi cho tới thập niên 50, 60 thì ngành công nghiệp sản xuất rượu vang mới bắt đầu được phục hồi. Đặc biệt là vào năm 1986, khi Tây Ban Nha gia nhập vào liên minh Châu Âu đã mang lại một nguồn viện trợ lớn cho ngành sản xuất rượu vang trong nước.
Theo báo cáo, năm 2019, Tây Ban Nha đã xuất khẩu hơn 27 triệu sản phẩm rượu vang, cao hơn mức trung bình hàng năm trong thập kỷ qua. Doanh thu trung bình hàng năm trong 5 năm qua tăng 16,6% so với 5 năm trước. Cũng vào năm 2019, rượu vang là một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của ngành nông nghiệp thực phẩm Tây Ban Nha; là sản phẩm xuất khẩu nhiều thứ 5 ở Tây Ban Nha, sau thịt lợn, trái cây và dầu ô liu. Rõ ràng, những số liệu trên đã minh chứng cho sự phát triển rất mạnh mẽ của rượu vang Tây Ban Nha trên toàn thế giới.
Tây Ban Nha có những vùng đất riêng biệt để trồng nho và sản xuất rượu vang. Tại đó là sự hội tụ của các yếu tố về đất đai, nguồn nước, khí hậu, ánh nắng, gió,…, phù hợp với các mức độ thích nghi khác nhau của các giống nho. Chính sự khác biệt kích thích cho quá trình nghiên cứu và sáng tạo trong sản xuất rượu vang.
Hiện nay, Tây Ban Nha có tới 69 vùng sản xuất rượu vang nho được công nhận là làm ra rượu vang chất lượng tốt và có cá tính rõ rệt. Một số vùng sản xuất rượu vang quan trọng của Tây Ban Nha:
Rioja DOC có 63.500 ha vườn nho, trải rộng qua ba khu vực hành chính: La Rioja, Basque Country và Navara, 144 thành phố tự trị và hàng trăm địa điểm trồng nho đặc biệt.
Một số đặc điểm của vùng Rioja:
Vùng Rioja được chia thành 3 khu vực bao gồm:
Priorat DOQ (Catalonia) là vùng đất đã trải qua nhiều thăng trầm của nền công nghiệp rượu vang. Nơi đây được ví như là căn nhà lâu đời của các giống nho tới từ Châu Âu. Nơi đây đã từng có một thời gian gần như bị bỏ trống do điều kiện trồng và sản xuất rượu vang nơi đây gặp khó khăn, tốn kém nhiều chi phí.
Trong vài thập kỷ trở lại đây, vùng đất này đã có sự hồi sinh mạnh mẽ. Rượu vang tại Priorat DOQ chủ yếu được sản xuất từ giống nho Garnacha hoặc được pha trộn với Cabernet Sauvignon, Monastrell và các giống nho khác. Priorat là một trong 2 vùng trồng nho đạt cấp độ DOQ tại Tây Ban Nha.
Rueda DO là một vùng chuyên sản xuất vang trắng nổi tiếng.
Nơi đây nổi bật với những chai vang có phong cách nhẹ, khô, được làm từ giống nho Verdejo hoặc có một số loại vang được pha trộn với Sauvignon Blanc.
Một trong những vùng sản xuất rượu vang đỏ hàng đầu của Tây Ban Nha là Ribera del Duero, nằm ở phía Tây Bắc của đất nước, cách Madrid khoảng hai giờ về phía Bắc, ở trung tâm của Castilla y León, khu tự trị lớn nhất của Tây Ban Nha.
Ribera del Duero chạy từ phía Đông của Aranda de Duero về phía Tây đến Valladolid. Tên của nó được đặt là bờ sông của Duero.
Trên thực tế, các vườn nho của khu vực dọc theo sông Duero về phía Bắc và phía Nam, kéo dài đến các vách đá vôi nơi thung lũng giao với Trung tâm Meseta, nằm trên cao nguyên có độ cao từ 700 đến 1.000m so với mực nước biển và có chiều rộng và độ sâu khác nhau.
Ribera de Duero sở hữu một vài nhà máy sản xuất vang nổi tiếng nhất. Đó là nhà máy Vega Sicilia và Familia Fernandez Rivera, chủ yếu sản xuất rượu vang từ giống nho Tempranillo.
Sau khi trở thành vùng DO, vùng đất Toro đã chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ với nhiều nhà máy sản xuất vang nổi tiếng được xây dựng tại nơi đây.
Garnacha, Malvasia, Tempranillo là 3 giống nho chính được chọn để sản xuất vang nơi đây.
Rías Baixas DO là một vùng đất nổi tiếng với những chai vang trắng được làm từ nho Albariño.
Vang tại vùng đất này thường có phong cách sống động, có hương vị của trái cây đặc trưng của vùng nhiệt đới.
Cava (Pais Vasco/Valencia/Aragon/La Rioja/Extramadura/Catalonia/Navarra) không phải tên gọi của một vùng làm sản xuất rượu vang mà đây là một tên gọi của một loại vang sủi tăm nổi tiếng hàng đầu thế giới của Tây Ban Nha.
Những người làm rượu đã áp dụng phương pháp lên men đặc biệt giống như cách làm Champagne của Pháp từ nhiều giống nho khác nhau.
Cava có thể được làm từ rượu vang trắng hoặc rose, tổng hợp hương vị từ các giống nho như Xarel-lo, Macabeo, Parellada. Rượu Cava phần lớn không ngọt nhưng một số chai sẽ hơi ngọt đến ngọt vừa, mang hương thơm trái cây phức hợp.
Nho Tempranillo
Tempranillo là loại nho làm rượu vang đỏ chất lượng tốt nhất ở Tây Ban Nha. “Temprano” có nghĩa là “sớm” trong tiếng Tây Ban Nha, và cái tên Tempranillo dùng để chỉ thời gian đầu nho được thu hoạch theo truyền thống. Tempranillo còn được gọi là Tinto Fino hoặc Tinta del País ở Ribera del Duero và Castilla cũ, Cencibel ở La Mancha và Ull de Llebre ở Catalonia.
Tuy nhiên, “quê hương” của nó là vùng rượu vang La Rioja. Tempranillo sản xuất rượu vang đỏ tươi và trái cây nhưng nó thể hiện tốt nhất khi ủ trong gỗ sồi. Tempranillo được pha trộn với các loại nho khác ở Rioja với tỷ lệ 70% Tempranillo. Các loại nho khác trong hỗn hợp này là Garnacha, Mazuelo và Graciano.
Nho Garnacha (Grenache)
Nho Garnacha là giống nho nổi tiếng có nguồn gốc từ Tây Ban Nha. Ở Tây Ban Nha, nho được tìm thấy ở khu vực Đông Bắc, La Rioja, Navarra, Aragón và Catalunya. Ở Rioja, nó thường được pha trộn với Tempranillo làm ra rượu vang có phong cách trái cây, hương thơm nồng nàn của mâm xôi.
Nho Bobal
Giống nho Bobal chủ yếu được trồng ở vùng Valencia, loại vang này có nhiều màu sắc. Vài năm trở lại đây, chất lượng rượu vang từ giống nho Bobal đã không ngừng cải tiến.
Nho Monastrell
Giống nho Monastrell là một giống nho đặc trưng của vùng Valencia. Giống nho này tạo ra phong cách rượu vang táo bạo, mạnh mẽ với cấu trúc vững chắc.
Nho Cabernet Sauvignon
Nhu cầu sử dụng vang đỏ Cabernet Sauvignon ngày càng cao, do đó tại Tây Ban Nha cũng đã bắt đầu nhân giống và trồng nho Cabernet Sauvignon để sản xuất rượu vang có tannin cao hoặc làm đối tác để pha trộn với các giống nho khác nhau, tạo ra những hương vị vang độc đáo, phức tạp hơn.
Nho Merlot
Đây là giống nho có nguồn gốc từ Pháp. Dù nó không phổ biến nhưng rượu vang được làm từ giống nho Merlot cho ra chất lượng vang rất tốt khi được sản xuất tại Tây Ban Nha.
Nho Syrah
Nho Syrah được trồng chủ yếu tại La Mancha, khu vực Địa Trung Hải. Rượu vang đỏ được làm từ nho Syrah thường có độ cồn cao, hương vị vang rất khác so với vang đến từ nước Úc hoặc Rhône, Pháp.
Ngoài các giống nho nổi tiếng trên, còn một số giống nho sản xuất rượu vang đỏ tại Tây Ban Nha có thể kể đến như Tinta de Toro phổ biến vùng Zamora; Cariñena và Garnacha được trồng rộng rãi ở nhiều nơi; Manto Negro trên bán đảo Balearic; Negramoll và Listán Negro từ đảo Canary.
Xem thêm: Rượu vang Chile
Nho Verdejo
Giống nho Verdejo là một giống nho đặc trưng của vùng DO Rueda. Rượu vang từ giống nho Verdejo có phong cách nhiệt đới, có thể lão hóa trong thùng gỗ sồi cho ra phong cách rượu vang đậm. Trong những năm gần đây, loại vang trắng này rất được ưa chuộng trên thế giới.
Nho Albariño
Vang trắng được làm từ nho Albariño có mùi thơm đặc trưng, giòn, axit, kết cấu mượt.
Nho Godello
Godello là một giống nho sản xuất rượu vang trắng phổ biến tại vùng Tây Bắc của Tây Ban Nha. Nho Godello được dùng để làm ra những chai vang trắng có chất lượng cao.
Nho Palomino
Nho Palomino là một giống nho được trồng phổ biến tại miền Nam Tây Ban Nha.
Nho Airen
Nho Airen là một giống nho được trồng nhiều nhất trên thế giới. Giống nho này được sử dụng để sản xuất các loại vang trắng phổ thông.
Nho Macabeo
Macabeo là giống nho sản xuất vang trắng phổ biến ở vùng Rioja, được sử dụng hầu hết trong các loại vang Cava.
Là một trong những nước sản xuất rượu vang trong nhóm Thế Giới Cũ, bảng xếp hạng của rượu vang Tây Ban Nha cũng được mô phỏng phỏng theo hệ thống AOC của Pháp.
Rượu vang cũng được nêu rõ nguồn gốc sản xuất, có quy định về loại nho được phép sử dụng cho từng thứ rượu khác nhau. Cùng với đó là các yếu tố về nồng độ, thời gian ngâm ủ rượu cũng được quy định kỹ lưỡng và nêu rõ.
Phân hạng rượu vang Tây Ban Nha như sau:
Vino de Mesa là cấp bậc thấp nhất trong hệ thống phân cấp. Nó tương đương với cấp Vin de Table của vang Pháp.
Rượu vang thuộc cấp bậc này có nguồn gốc từ bất kỳ vùng sản xuất nào trong khu vực.
Ở thứ hạng này, rượu vang được sản xuất ở vùng nhất định, đáp ứng tốt các yêu cầu về giống nho, sản lượng rượu, cách ủ rượu. Cấp bậc này tương đương với cấp bậc Vin de Pays của vang Pháp.
Đây là loại vang có chất lượng tốt và được chỉ dẫn khu vực địa lý. Cấp bậc này được bổ sung vào năm 2003. Đây được xem là cấp bậc trung gian tạm thời giữa VT và DO. Những loại vang nằm trong cấp bậc này đều phải trải qua 5 năm xem xét đánh giá tỉ mỉ thì mới được nâng lên cấp DO.
Những loại vang thuộc cấp bậc này đều phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe về vườn nho và phương pháp sản xuất. Nó cũng tương đương với cấp bậc AOC trong phân cấp rượu vang Pháp.
Ngoài ra, phía trên DO còn có DOCa nhằm nói đến nhóm những chai rượu vang đạt chất lượng cao trong cấp độ DO. Trên cùng là VP (Vino de Pago) để chỉ đến những chai rượu vang chất lượng cao nhất của Tây Ban Nha. Số lượng của cấp độ VP rất ít.
El Vinculo là một nhà máy rượu thuộc sở hữu của tập đoàn sản xuất rượu vang Familia Fernandez Rivera vào năm 1999, đặt tại Campo de Criptana. Dòng rượu vang El Vinculo được tạo nên nhằm tôn vinh công lao to lớn của những thế hệ đầu tiên, đồng thời thể hiện sự coi trọng đối với những người phụ nữ hiện đang nắm quyền điều hành tại Familia Fernandez Rivera.
El Vinculo Crianza là chai rượu vang được làm từ 100% nho Tempranillo. Vườn nho rộng khoảng 52ha, nằm ở độ cao 650m – 750m, thấp dần theo hướng từ Bắc – Nam. Tuổi đời trung bình của cây nho là 50 năm, nền đất là đất sét pha cát. Khí hậu khô và khắc nghiệt, lượng mưa không quá nhiều, điều này khiến cây nho phát triển chậm do bị thiếu nước, nhưng đến mùa thu hoạch thì lại giúp nho chín tốt hơn, vị đậm đà hơn. Rượu vang được ủ 18 tháng trong thùng gỗ sồi Mỹ và thêm 6 tháng trong chai trước khi xuất xưởng.
Luôn tạo cảm giác ngon miệng và dễ chịu, El Vínculo được đánh dấu rõ ràng bởi phong cách và cá tính của người sáng tạo ra nó là Alejandro Fernández: quý phái, không có góc cạnh sắc nhọn. Đây là một sản phẩm rượu vang xuất sắc với hương vị trong đó là trái cây chín kết hợp một cách kỳ diệu với gỗ sồi.
Tham khảo sản phẩm: Rượu vang El Vinculo Crianza
Condado de Haza là một trong những dự án được hoan nghênh nhất của Familia Fernandez Rivera, được bắt đầu vào năm 1995. Vào năm 2008 và 2012, tạp chí uy tín Wine Spectator đã đưa Condado de Haza Crianza vào danh sách 100 loại rượu vang hàng đầu trên thế giới.
Condado de Haza Reserva được làm từ 100% nho Tempranillo tại vườn nho riêng của nhà máy tiếp giáp với thành phố Roa và La Horra, độ cao là 811m. Tuổi thọ trung bình của cây nho là 25 năm, đất thịt pha cát, khí hậu lục địa Đại Tây Dương khô, gió nhiều, mùa đông khắc nghiệt kéo dài và lạnh.
Vang Condado De Haza Reserva Especial màu đỏ của quả cherry đậm mãnh liệt, Condado de Haza Reserva Especial để lại ấn tượng trong cái nhìn của những người thưởng vang một màu vang rất đặc sắc.
Sở hữu nồng độ cồn lý tưởng 14,5%Vol nhưng Condado de Haza Reserva Especial đem lại cảm giác mềm mượt khi nhấp ly vang chứ không tỏ ra gắt nồng. Đó là hương vị của quả nho chín, dâu đen, chút vanilla nhẹ, một ít hạt tiêu sẽ xuất hiện khi thưởng vang.
Tham khảo sản phẩm: Rượu vang Condado De Haza Reserva Especial
Rượu vang La Prohibicion Garnacha Tintorera là dòng vang đỏ được ra đời tại đất nước Tây Ban Nha. Rượu được làm từ giống nho đặc trưng là nho Garnacha nên có màu đỏ đậm.
Nhấp một ngụm rượu vang này, bạn sẽ cảm nhận ngay hương thơm phức hợp của những trái cây chín mọng như mận, mâm xôi, dâu tây cùng sự kết hợp của gia vị đậm đà, cân bằng đến độ hoàn hảo, tạo ra cảm giác vô cùng thanh lịch, tinh tế. Cấu trúc rượu hài hoà, lượng tannin mềm mại khiến dư vị đọng lại thật lâu trong vòm miệng.
Tham khảo sản phẩm: Rượu vang La Prohibicion Garnacha Tintorera
Rượu vang Coeli Sparkling white là dòng vang nổ cao cấp vảy vàng của Tây Ban Nha. Rượu mang nét trẻ trung hiện đại kèm theo những vảy vàng sáng tăng thêm nét quyến rũ, chinh phục được đa số người dùng.
Rượu được làm từ hai giống nho chính Airen và Chardonnay. Nho sau khi được thu hoạch sẽ được lên men và ủ thành rượu. Hoàn tất quá trình làm vang rượu sẽ được chuyển qua công đoạn pha trộn và lên men lần hai. Một lượng CO2 vừa đủ sẽ được đưa vào rượu. Đây là thành phần để tạo bọt sủi. Sau quá trình ủ thì vàng dát mỏng mịn và nhỏ được đưa vào vang với một lượng nhất định. Đây cũng chính là những vảy vàng xuất hiện trong chai vang.
Rượu có hương vị thơm ngon dịu dàng, thanh lịch với chất men mịn màng, êm ái như chính vẻ bề ngoài chai vang. Hương thơm phức hợp của rượu là sự phối trộn của hoa quả chín gồm cam, xoài, đào, nước mơ, dứa thơm, kết hợp với hoa hồi, hoa cam thơm mát. Hàm lượng axit trong rượu hài hoà, cấu trúc cân bằng mang lại cảm giác sảng khoái. Vị ngọt của rượu cùng vị chua nhẹ cùng sự xuất hiện của các vảy vàng tươi sáng làm tăng thêm sức cuốn hút, hấp dẫn và độc đáo. Hậu vị rượu dài lâu với một chút hương cay tinh tế của hạt tiêu trắng,
Tham khảo sản phẩm: Rượu vang Coeli Sparkling white
Rượu vang Allegranza là sản phẩm pha trộn giữa sự tinh tế cổ điển cùng nét hiện đại cá tính của dòng rượu vang Tây Ban Nha. Đây là chai vang đỏ được gắn nhãn D.O cao cấp trong hệ thống cấp bậc rượu vang Tây Ban Nha.
Mùi thơm rượu Allegrezza mang dấu ấn của quả cherry đen cùng dâu tây, thêm một chút gia vị tiêu cay nhẹ, cấu trúc hài hòa cùng tannin mềm mại. Mùi thơm quả dại kết hợp với hương socola sữa là một trải nghiệm khiến bạn sẽ không bao giờ quên.
Vị ngọt đầu lưỡi khi bạn thưởng thức chai vang Allegranza và dư vị dai dẳng kéo dài rất lâu trong khoang miệng. Rượu có nồng độ 13,5%Vol phù hợp với các món ăn được chế biến từ thịt đỏ như thịt bò, thịt nướng hay phô mai. Để hương vị được hoàn hảo nhất nên thưởng thức trong nhiệt độ khoảng 18-20 độ C.
Tham khảo sản phẩm: Rượu vang Allegranza