Rượu sake – Nét đẹp trong văn hóa Nhật Bản

Rượu sake được ví là “quốc tửu” của đất nước mặt trời mọc Nhật Bản, một loại rượu được làm từ gạo. Loại rượu này không chỉ được yêu thích tại thị trường Nhật mà còn ở nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam nhờ hương vị nhẹ dịu, dễ uống. Khám phá những thông tin chi tiết có trong bài viết dưới đây để hiểu rõ về loại rượu này nhé!

1. Rượu sake là rượu gì?

Rượu sake là rượu gì?

Rượu sake còn có tên gọi khác là Nihonshu là loại đồ uống có cồn, được lên men từ gạo. Quá trình lên men rượu sake khá phức tạp, không giống như men rượu vang. Sake không qua chưng cất như rượu Vodka, Whisky,…. Rượu sake có quá trình lên men gần giống như lên men sản xuất bia chỉ khác ở chỗ khi lên men bia sử dụng men từ mạch nha để chuyển hóa tinh bột thành đường, còn sake sẽ sử dụng men gốc để chuyển hóa

Nguyên liệu sản xuất rượu sake đó là gạo, trải qua nhiều công đoạn như mài mòn gạo, nấu thành cơm, ủ, lên men, lọc,….Quá trình lên men sake gồm có nhiều phản ứng phức tạp, diễn ra song song đó là quá trình đường chuyển hóa tinh bột trong gạo, lên men diễn ra ở trong bồn chứa. Nấm men koji sẽ được rải đều và bám chặt lên các hạt cơm giúp phân hủy tinh bột. Sự pha trộn của các nguyên liệu thô sẽ trải qua 3 giai đoạn, rất tỉ mỉ.

Một số đơn vị sản xuất còn thêm cồn chưng cất và hương liệu để giảm giá thành sản phẩm nhưng thành phần lên men chính vẫn là gạo. Chất lượng đầu ra của rượu sake được kiểm soát chặt chẽ, thời gian lên men kéo dài từ 18 – 32 ngày, độ cồn tự nhiên đạt 20%, sau đó pha loãng rượu xuống còn 15-16% rồi mới đóng chai. Mục đích của việc pha loãng đó chính là tạo ra hương thơm nhẹ dịu, đầy đủ hơn khi thưởng thức.

2. Lịch sử của rượu sake

Lịch sử của rượu sake Nhật

Hiện nay, người ta vẫn chưa thể xác định được chính xác thời điểm ra đời của rượu sake. Nhưng chắc chắn, thời điểm sớm nhất là sau khi rượu lúa nước du nhập đến xứ Phù Tang vào khoảng 300 năm TCN. Khi mà sản lượng lúa nước đủ nhiều để sử dụng cho mục đích khác ngoài lương thực.

Tài liệu sớm nhất đề cập tới sự xuất hiện của rượu sake Nhật đó là trong “Đông Di Truyện” của Trung Quốc vào thời Tam quốc. Thế nhưng lại không nhắc tới nguyên liệu sản xuất loại rượu này. Phương pháp nấu cũng không được nói rõ.

Đến năm 713, trong ghi chép về Phong thổ xứ Oosumi của Nhật Bản, loại rượu đầu tiên xuất hiện và được người dân quanh vùng là Kuchikami no sake theo đúng tính chất của loại rượu mà họ ủ được.

Năm 716, trong Phong thổ xứ Harima có ghi chép về cách nấu một loại rượu có tên là Kabi, gần giống với phương pháp nấu rượu ngày nay. Và Seishu – thứ gần như rượu sake và vẫn được Luật Thuế rượu của Nhật coi là bao gồm cả Nihonshu.

Vào thời cổ xưa, chỉ có hoàng gia, quý tộc mới được phục vụ rượu sake; tại các đền chùa phải có nghi thức, lễ hội tôn giáo lớn thì mới được sử dụng sake để cúng bái. Khoảng cuối thế kỷ 12, sake mới trở nên phổ biến trong tầng lớp bình dân. Đến nay, sake vẫn là loại rượu được sử dụng trong những nghi thức truyền thống tại Nhật.

3. Phân loại rượu sake Nhật

Rượu sake Nhật có 4 loại chính, đó là:

Rượu Daiginjo: Là loại rượu sake cao cấp nhất, có hương vị nhẹ nhàng, mùi trái cây phảng phất. Gạo được sử dụng để sản xuất rượu Daiginjo được chà xát 50%, tỉ mỉ qua từng giai đoạn. Rượu được ủ từ gạo, nước, men và koji không có phụ gia; thường được thưởng thức lạnh hoặc ở nhiệt độ phòng.

Rượu Ginjo: Cũng được làm từ gạo, men, nước và koji; tỷ suất chà gạo là 60%. Vì gạo được chà kỹ nên rượu sake Ginjo có hương vị nhẹ nhàng, tinh khiết; khi uống rất dễ chịu.

Rượu Junmai: Là loại rượu Nhật khá mạnh. Rượu Junmai không có yêu cầu về xay xát tối thiểu nhưng phải được làm từ gạo nguyên chất, không được phép cho thêm cồn chưng cất.

Rượu Honjozo: Được ủ từ gạo xay xát 30% với nước tinh khiết, mem koji cùng với men bia. Ở giai đoạn lên men cuối cùng, người ta mới thêm một chút cồn. Rượu Honjozo có vị nhẹ, thơm, không ngọt, uống rất mềm môi.

4. Đặc trưng của rượu sake Nhật

4.1. 80% thành phần sake là nước

80% thành phần là nước

Thành phần chính của rượu sake Nhật đó là gạo và nước. Loại gạo được sử dụng để nấu rượu được tuyển chọn kỹ càng, rồi cho lên men khi đạt tới độ cồn là 18 – 20%. Bởi vậy, những người không biết uống rượu cũng có thể thưởng thức loại rượu này một cách dễ dàng bởi 80% thành phần của rượu sake là nước.

4.2. Sake được gọi là Nihonshu tại Nhật

Nihonshu được coi là loại rượu truyền thống cao cấp của Nhật với nguyên liệu chính là từ gạo, mạch nha, koji và nguyên liệu men rượu sake tạo nên hương vị độc đáo. Loại rượu này có thể uống khi để nóng hay lạnh hoặc ở nhiệt độ phòng.

4.3. Hàng trăm hương vị khác nhau

Rượu sake vô cùng đa dạng, mỗi loại lại có một hương vị khác nhau dựa theo thành phần, nguyên liệu sản xuất. Cụ thể:

• Rượu Jumai: Hương vị hơi nồng, cay cùng một mùi thơm nhẹ dịu.
• Rượu Honjozo: Trong quá trình nấu, sẽ cho thêm một lượng rượu nhỏ giúp làm tăng nồng độ rượu.
• Rượu Ginjo: Có hương thơm và đậm đà hơn cho người thưởng thức do được bổ sung thêm các loại nấm men.
• Rượu Daiginjo: Loại rượu này có dư lượng rượu tương đối ngắn, người uống sẽ có cảm giác dễ chịu, hương thơm nồng nàn.

4.4. Nồng độ cồn trong rượu sake tương đương với rượu vang

Không phải ai cũng biết, nồng độ rượu sake Nhật từ 18-20% tương đương với rượu vang nên rất dễ uống, khi uống sẽ cảm nhận được hết hương vị có trong loại rượu này.

5. Cách thưởng thức rượu sake chuẩn nhất

Cách thưởng thức rượu sake chuẩn nhất

Sake có thể uống nguội, uống ấm hoặc nóng tùy theo mùa cũng như loại rượu sake. Vào mùa đông, mọi người thường hay uống sake nóng. Để hâm nóng sake, người ta sẽ chuyển rượu sang các chai bằng gốm rồi ngâm trong nước nóng cho tới khi rượu đạt tới nhiệt độ khoảng 50 độ C trở lên. Cũng có loại sake chuyên uống lạnh, hãy để chai rượu và tủ lạnh trước một giờ khi uống.

Cách thưởng thức rượu sake Nhật vô cùng quan trọng, nếu là lần đầu tiên uống thì bạn hãy nên nhấm nháp chạm rãi để cảm nhận được hương vị và độ thơm của rượu. Không nên pha loãng hoặc trộn với bất kỳ thứ gì khác. Và một điều quan trọng mà bạn cần phải nhớ đó là hãy ăn trước khi uống. Rượu sake thường sẽ gây ra những cơn nôn nao và khó chịu vào ngày hôm sau nên bạn không nên uống quá nhiều!

6. Rượu sake có hạn sử dụng không? Cách bảo quản rượu sake

Rượu sake không có hạn sử dụng, thời gian sử dụng bao lâu sẽ phụ thuộc vào loại sake. Về mặt lý thuyết, rượu sake không bị hỏng và đây cũng chính là lý do vì sao trên các nhãn chai sake không có hạn sử dụng.

Mặc dù không có hạn sử dụng nhưng bạn hãy uống rượu sake Nhật càng sớm càng tốt. Sake thường được vận chuyển từ các nhà máy khi ở trạng thái tốt nhất hơn nữa chúng chưa được tiệt trùng nên hay uống càng sớm càng tốt. Loại rượu này được ví như sữa tươi nên hãy giữ nó ở trong tủ lạnh để thưởng thức được hương vị tươi mát nhất.

Nếu muốn duy trì chất lượng thì cách tốt nhất là bạn hãy bảo quản trong tủ lạnh, nhiệt độ từ 5-7 độ C. Trên thực tế thì bạn chỉ cần bảo quản rượu sake ở nhiệt độ ổn định từ 15-20 độ, rượu không bị hỏng và ngon hơn khi để ở nhiệt độ thường.

Trên đây là các thông tin về rượu sake, hy vọng sẽ giúp ích với bạn. Rượu sake Nhật có nhiều mức giá khác nhau, dao động từ 300.000 – 3.000.000 đồng, tùy theo nhu cầu sử dụng mà bạn lựa chọn cho mình chai rượu phù hợp.