Những điều có thể bạn chưa biết về gỗ làm nút chai rượu vang

Gỗ làm nút chai rượu vang thực chất là lớp vỏ ngoài của cây sồi bần – loài cây đặc trưng ở khu vực Địa Trung Hải, đặc biệt tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Người ta chỉ khai thác phần vỏ mà không gây hại cho thân cây, nhờ đó duy trì được sự phát triển tự nhiên và bền vững. Đây cũng chính là lý do loại gỗ này trở thành lựa chọn hàng đầu để bảo quản và nâng tầm trải nghiệm rượu vang.

Trong bài viết dưới đây, Rượu Vang Cao Minh sẽ giúp bạn tìm hiểu về loại gỗ làm nút chai rượu vang này.

Gỗ làm nút chai rượu vang là gì?

Gỗ làm nút chai rượu vang, hay còn gọi là nút bần, được làm từ lớp vỏ của cây sồi bần (cork oak). Nó nổi bật với đặc tính xốp, nhẹ, có độ đàn hồi tốt, khả năng chống ẩm tuyệt vời và đặc biệt là khả năng ngăn khí hiệu quả.

Sự kết hợp hoàn hảo này biến nút bần thành vật liệu lý tưởng, không chỉ giúp chai rượu được niêm phong an toàn. Nó còn kiểm soát lượng oxy siêu nhỏ thẩm thấu vào bên trong.

Quá trình trao đổi khí tinh tế này giúp rượu vang được “thở” một cách chậm rãi, hỗ trợ hương vị phát triển và trở nên phức tạp, tinh tế hơn theo thời gian nhưng vẫn được bảo quản an toàn.

Gỗ làm nút chai rượu vang, hay còn gọi là nút bần, được làm từ lớp vỏ của cây sồi bần

Lịch sử của nút bần rượu vang

Nút bần đã xuất hiện từ thế kỷ 17 khi các nhà làm rượu ở châu Âu tìm kiếm một giải pháp bảo quản rượu hiệu quả và lâu dài. Trước đó, nhiều vật liệu khác như sáp ong, vải dầu hay gỗ làm nút chai rượu vang đặc từng được sử dụng, nhưng không đảm bảo độ kín và khả năng lưu giữ hương vị. 

Từ khi người ta khám phá ra công dụng của vỏ cây sồi bần, nút bần đã trở thành tiêu chuẩn trong ngành rượu vang. Đặc biệt ở Pháp, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, nút bần không chỉ là dụng cụ đóng kín mà còn trở thành biểu tượng văn hóa, gắn liền với nghi thức mở rượu và âm thanh lúc mở vang đặc trưng.

Nút bần đã trở thành tiêu chuẩn trong ngành rượu vang khi khám phá ra công dụng của vỏ cây sồi bần

Quy trình sản xuất nút bần rượu vang

Quy trình sản xuất nút bần là một chuỗi các bước được thực hiện nghiêm ngặt, thể hiện sự tôn trọng đối với thiên nhiên và tính bền vững của loại gỗ làm nút chai rượu vang này.

• Bước 1: Khai thác vỏ cây sồi: Việc thu hoạch vỏ cây sồi chỉ được thực hiện định kỳ 9–12 năm/lần. Điều quan trọng là quá trình này chỉ lấy đi lớp vỏ ngoài mà không làm chết cây sồi bần.
• Bước 2: Phơi khô: Sau khi thu hoạch, vỏ sồi được phơi khô tự nhiên trong nhiều tháng để đảm bảo vật liệu đạt độ ổn định cần thiết.
• Bước 3: Hấp tiệt trùng: Vỏ sồi sau đó được hấp dưới nhiệt độ cao để loại bỏ hoàn toàn các tạp chất, vi sinh vật và các yếu tố gây hại khác.
• Bước 4: Cắt tạo hình thành nút, kiểm tra chất lượng: Vỏ được cắt và tạo hình thành các nút chai theo kích thước tiêu chuẩn, sau đó trải qua quá trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt.
• Bước 5: Phân loại: Cuối cùng, các nút bần được phân loại thành nhiều dạng khác nhau và có thể được xử lý thêm để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật riêng biệt.

Quy trình sản xuất nút bần là một chuỗi các bước được thực hiện nghiêm ngặt

Phân loại nút bần

Để đáp ứng các nhu cầu đa dạng về chi phí, khả năng lưu trữ và tính chất của từng dòng rượu, các nhà sản xuất đã phát triển nhiều loại nút bần khác nhau từ cùng loại gỗ làm nút chai rượu vang.

Nút bần tự nhiên

• Đặc điểm: Được cắt nguyên miếng từ vỏ sồi bần, hoàn toàn không pha trộn bất kỳ vật liệu nào khác.
• Ứng dụng: Thường được sử dụng cho các dòng rượu vang cao cấp, đặc biệt là những chai có tiềm năng lưu trữ lâu năm.
• Ưu điểm: Khả năng kiểm soát việc tiếp xúc với oxy một cách ổn định, giúp rượu vang có điều kiện “thở” và phát triển hương vị tốt nhất.

>> Đọc thêm: Top 5 bình thở rượu vang bán chạy nhất

Nút bần kỹ thuật

• Đặc điểm: Kết hợp hai miếng bần tự nhiên ở hai đầu với phần thân ở giữa được làm từ các hạt bần nghiền nhỏ được ép lại.
• Ứng dụng: Loại nút này phổ biến cho các dòng rượu vang cao cấp nhưng với mức giá thành vừa phải, mang lại chất lượng bảo quản khá tốt với mức giá hợp lý.

Nút ép

• Đặc điểm: Được chế tạo bằng cách nghiền nhỏ hạt bần rồi ép lại với nhau thông qua việc sử dụng keo thực phẩm.
• Ứng dụng: Giá thành rẻ, thường được sử dụng cho rượu vang phổ thông –  những loại vang được khuyến khích uống trong thời gian vài năm sau khi sản xuất.

>> Đọc thêm: Rượu vang hết hạn có uống được không

Nút chai Champagne

• Đặc điểm: Loại nút bần này được thiết kế đặc trưng cho rượu vang sủi và Champagne.
• Cấu tạo: Phần đầu tiếp xúc trực tiếp với rượu được làm từ bần tự nhiên, trong khi phần thân được ép chặt để có thể chịu được áp suất cao bên trong chai rượu sủi tăm.

Nhà sản xuất đã phát triển nhiều loại nút bần khác nhau từ cùng loại gỗ làm nút chai rượu vang

Nút bần ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng rượu vang

Sự hiện diện của nút bần là một yếu tố then chốt, quyết định cách thức rượu vang phát triển theo thời gian.

Nút bần cho phép rượu vang trao đổi oxy ở mức độ cực kỳ nhỏ. Lượng oxy nhỏ giọt này không chỉ không gây hỏng rượu mà còn kích hoạt các phản ứng hóa học giúp rượu phát triển hương vị phức tạp và êm mượt hơn theo thời gian.

Bên cạnh đó, nút bần còn đảm bảo độ kín cần thiết để ngăn chặn quá trình oxy hóa quá nhanh, điều này có thể làm hỏng và mất đi tính tươi mới của rượu. Một chiếc nút bần chất lượng tốt sẽ giúp rượu vang chín hoàn hảo, trong khi một nút bần bị lỗi có thể gây ra mùi mốc, ẩm ướt khó chịu ảnh hưởng nghiêm trọng đến hương vị đặc trưng của rượu.

Nút bần cũng là một yếu tố quyết định cách thức rượu vang phát triển theo thời gian

Kết luận

Gỗ làm nút chai rượu vang không chỉ là một vật liệu độc đáo từ tự nhiên mà còn là thành phần quan trọng góp phần bảo vệ và nâng tầm hương vị của rượu. Hiểu rõ về gỗ làm nút chai rượu vang sẽ giúp người yêu rượu trân trọng hơn quá trình từ vườn nho, thùng gỗ sồi cho đến khoảnh khắc bật nút chai, thưởng thức một ly vang trọn vẹn.