Vì sao không thể chưng cất rượu vang? Quy trình làm vang mà bạn nên biết

Rượu vang là thức uống được yêu thích khắp thế giới nhờ hương vị tinh tế và quy trình sản xuất mang đậm tính nghệ thuật. Không giống như các loại rượu mạnh như Whisky, Vodka hay Tequila, rượu vang không thể chưng cất. Vậy tại sao phương pháp chưng cất rượu vang lại không khả thi? 

Rượu Vang Cao Minh sẽ giúp bạn khám phá rõ nguyên nhân và hiểu chi tiết về cách tạo nên những chai vang thượng hạng qua bài viết này.

Chưng cất rượu là gì?

Chưng cất rượu là quá trình sử dụng nhiệt độ để tách một hỗn hợp đồng thể (tức dung dịch gồm nhiều chất lỏng khác nhau) dựa trên sự khác biệt về độ bay hơi hoặc nhiệt độ sôi dưới cùng một áp suất. Phương pháp này giúp thu được rượu có nồng độ cồn cao hơn bằng cách làm bay hơi phần rượu, sau đó ngưng tụ lại thành chất lỏng đậm đặc. 

Đây là phương pháp phổ biến trong sản xuất các loại rượu mạnh như Whisky, Vodka, Tequila… nhằm thu được chất lỏng tinh khiết có nồng độ cồn cao hơn so với quá trình lên men tự nhiên.

Chưng cất rượu là phương pháp giúp giúp thu được rượu có nồng độ cồn cao hơn

Phương pháp chưng cất đóng vai trò quan trọng trong ngành sản xuất rượu truyền thống, và tại Việt Nam phương pháp này cũng rất phổ biến. Tùy vào mục đích và loại rượu, quy trình này có thể áp dụng các hình thức khác nhau như chưng cất bằng nồi thường hay sử dụng tháp chưng cất công nghiệp.

Các phương pháp chưng cất phổ biến hiện nay

Hiện nay, trong ngành công nghiệp sản xuất rượu, có nhiều phương pháp chưng cất được áp dụng nhằm phù hợp mục tiêu sản phẩm, điều kiện sản xuất và nguồn nguyên liệu:

• Chưng cất liên tục (Continuous distillation): phù hợp cho các nhà máy lớn, cho phép duy trì hoạt động liên tục, hiệu quả cao, thu được số lượng lớn rượu cần nồng độ cao.
• Chưng cất theo từng mẻ (Batch distillation): phù hợp với sản xuất thủ công, quy mô nhỏ, kiểm soát chi tiết hơn về chất lượng sản phẩm cuối.
• Chưng cất bằng cột đúc (Column still): giúp tối đa hóa quá trình tách rượu, dành cho các loại rượu mạnh như whisky, brandy.
• Chưng cất ngược dòng (Reverse distillation): phương pháp đặc biệt để tách biệt các hợp chất có cấu trúc phức tạp, phù hợp với sản xuất rượu tươi hoặc rượu theo kiểu đặc biệt.

Trong đó, các phương pháp này chủ yếu dành cho các loại rượu mạnh như whisky, vodka hay tequila – những sản phẩm được phép chưng cất vì mục đích tạo ra độ cồn cao, phù hợp với quy trình công nghiệp. Trong khi đó, rượu vang lại hoàn toàn khác biệt về mục tiêu sản xuất.

Các loại rượu mạnh thường được chưng cất để tạo ra nồng độ cồn cao hơn

Loại đồ uống nào thường được chưng cất?

Chưng cất rượu chủ yếu được sử dụng để tạo ra các loại rượu mạnh có độ cồn cao, như:

• Vodka: nổi bật với độ trong suốt, mịn màng và nồng độ cao, thường được sản xuất qua quá trình chưng cất liên tục.
• Whisky: qua nhiều lần chưng cất trong các cột đúc, sau đó ủ trong thùng gỗ để nâng cao hương vị.
• Tequila: quy trình chưng cất đặc trưng từ cây thùa Agave.
• Brandy: rượu mạnh từ phương pháp chưng cất rượu vang hoặc dịch quả trái cây.

Vì sao không thể chưng cất rượu vang?

Khác với các loại rượu mạnh, rượu vang không được chưng cất. Thay vào đó, vang được tạo ra từ quá trình lên men tự nhiên của nước ép nho. Lý do không thể chưng cất rượu vang đến từ chính đặc điểm sinh học của nấm men.

Do đặc điểm sinh học của nấm men nên không thể chưng cất rượu vangNấm men ăn đường và chuyển hóa thành cồn, CO₂ và một số hợp chất khác trong hỗn hợp. Tuy nhiên, khi nồng độ cồn đạt khoảng 13 – 15%, chính lượng cồn đó lại trở thành “chất độc” với nấm men, khiến chúng ngừng hoạt động. Vậy nên, nếu tiến hành chưng cất rượu vang, nồng độ cồn trong rượu sẽ đạt mức cao hơn, rượu sẽ mất đi cấu trúc, hương thơm tự nhiên, điều mà vốn là linh hồn của rượu vang.

Vì vậy, rượu vang không chỉ không thể chưng cất, mà cũng không nên chưng cất, để giữ lại sự tinh tế, cân bằng và nguyên bản mà quá trình lên men tự nhiên mang lại.

Rượu vang không được chưng cất để giữ lại sự tinh tế, cân bằng và nguyên bản

Rượu vang được tạo ra như thế nào?

Quá trình tạo ra rượu vang là câu chuyện của thiên nhiên, kết hợp hoàn hảo giữa thổ nhưỡng, khí hậu, giống nho và bàn tay của những người làm rượu giàu kinh nghiệm. Trong phần này, bạn sẽ được khám phá các bước làm nên rượu vang, từ bước hái nho, chế biến đến quá trình lên men, ủ rượu trong thùng gỗ sồi để có những chai vang ngon, chất lượng.

Thu hoạch và phân loại nho

Việc chọn lọc nho đến thời điểm chín muồi quyết định lớn đến chất lượng của rượu vang. Các nhà làm vang luôn chú trọng vào việc thu hoạch đúng thời điểm, để giữ được độ ngọt tự nhiên và hài hòa trong trái nho.

Nho sau khi thu hoạch sẽ được phân loại dựa trên màu sắc, độ chín, kích thước và chất lượng. Những trái nho tốt nhất sẽ được lựa chọn để chế biến làm vang cao cấp, còn những trái kém chất lượng sẽ được sử dụng cho các mục đích hoặc có phương pháp xử lý khác.

Nho sau khi thu hoạch sẽ được phân loại dựa trên màu sắc, độ chín, kích thước và chất lượng

Ép nho và xử lý nước nho

Sau khi thu hái, lựa chọn và phân loại, những trái nho đạt tiêu chuẩn sẽ được nghiền ép để lấy dịch, tách bỏ phần vỏ và hạt rời ra khỏi nước cốt. Quá trình này đòi hỏi kỹ thuật để giữ được hàm lượng đường, axit phù hợp, đồng thời loại bỏ tạp chất, nhằm tạo ra một dịch nho sạch, có khả năng lên men tốt nhất.

Trong bước này, có thể sử dụng các phương pháp như nghiền bằng tay, máy nghiền hoặc ép khí nén tùy theo quy mô sản xuất của nhà làm vang. Dung dịch nước nho sau đó sẽ được chuẩn bị đưa vào quá trình lên men.

Những trái nho đạt tiêu chuẩn sẽ được nghiền ép để lấy dịch, tách bỏ phần vỏ và hạt

Quá trình lên men rượu vang

Lên men là bước quan trọng nhất quyết định hương vị, màu sắc của rượu vang. Quá trình này diễn ra trong điều kiện kiểm soát nhiệt độ, thời gian để các men vi sinh chuyển hóa đường thành rượu và axit.

Lên men chính ở giai đoạn đầu với mức nhiệt 20 – 30 độ C trong 10 – 15 ngày. Tiếp đó, tại giai đoạn lên men phụ thì giảm nhiệt độ xuống 15 – 18 độ C. Trong khoảng thời gian ủ men đó, các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, hàm lượng đường đều ảnh hưởng lớn đến kết quả cuối cùng. Các nhà sản xuất chuyên nghiệp thường sử dụng men tự nhiên hoặc bổ sung men chọn lọc để tối ưu hóa quá trình này.

Các nhà sản xuất chuyên nghiệp thường sử dụng men tự nhiên hoặc bổ sung men chọn lọc

=> Đọc thêm: Lên men rượu vang cần loại sinh vật nào?

Ủ rượu trong thùng gỗ sồi

Sau khi quá trình lên men kết thúc, rượu sẽ được chuyển sang các thùng gỗ sồi để ủ. Quá trình này giúp tạo ra hương thơm phức hợp, độ mượt mà, cân bằng và độ phức tạp của chai rượu vang.

Thời gian ủ rượu còn tùy thuộc vào loại vang và phong cách sản xuất của nhà làm vang. Đối với một số loại vang cao cấp có thể được ủ trong nhiều năm ở những hầm rượu đủ tối và yên tĩnh để phát triển tối đa hương vị.

Quá trình ủ tạo ra hương thơm phức hợp, độ mượt mà, cân bằng của chai rượu vang

=> Đọc thêm: Ủ rượu vang bao lâu để đạt được chất lượng hoàn hảo ?

Chiết rót – đóng chai và dán nhãn

Khi rượu đạt đến độ chín muồi mong muốn, nhà làm vang tiến hành lọc cặn và chiết rót vào chai. Công đoạn này đảm bảo rượu không còn các tạp chất, giữ nguyên hương vị, đồng thời đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm khi đến tay người tiêu dùng.

Sau đó, từng chai sẽ được dán nhãn, đóng dấu và chuẩn bị cho quá trình phân phối đi khắp quốc tế. Việc này cũng giúp giữ gìn thương hiệu, làm tăng giá trị của từng sản phẩm tâm huyết của nhà sản xuất.

Đảm bảo rượu không còn cặn, giữ nguyên hương vị, đồng thời đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Kết luận

Từ những phân tích mà Rượu Vang Cao Minh trình bày ở trên, có thể khẳng định rằng chưng cất rượu vang không phù hợp với đặc tính tự nhiên cũng như truyền thống của ngành sản xuất vang. Nguyên nhân nằm ở việc rượu vang cần giữ trọn hương vị tự nhiên của nho sau quá trình lên men, thay vì gia tăng nồng độ cồn như các loại rượu mạnh. 

Trong khi đó Whisky, Vodka hay Tequila được chưng cất để đạt độ tinh khiết và độ cồn cao, thì rượu vang lại tôn vinh nét mộc mạc, phức hợp và đặc trưng của giống nho, thổ nhưỡng và vùng sản xuất.